برای سازمان‌هایی که می‌خواهند در عصر تغییرات سریع و روزافزون به رقابت بپردازند و بقا و رشد خود را در شرایط متلاطم محیطی ادامه دهند، آینده‌نگاری موضوعی کلیدی است. سازمان‌هایی که خود را برای مواجهه با آینده آماده نکنند؛ از قابلیت‌های لازم برای حضور در آینده برخوردار نبوده و در برابر شرایط جدید با چالش مواجه خواهند شد. به دلیل افزایش پیچیدگی، پویایی، رقابت و عدم اطمینان در محیط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فناوری، نیاز مبرمی به توسعه بینشی وسیع برای درک آینده و استفاده از فرصت های کسب و کار بالقوه در سازمان­ها ایجاد شده است. زمانی که آینده فرا می رسد، شرکتها با فناوری­های ازکار افتاده، محصولات قدیمی و طرح های منسوخ شده درگیر هست و هیچ شناختی از نیازهای مشتریان ندارد.

در عصر شتاب و آشفتگی، شرکت ها نیازمند یک کارکرد جدید به نام آینده نگاری سازمانی هستند که هدف آن شناسایی روندهای فناوری جدید، بازارهای جدید، مشتریان جدید، مقررات جدید و فرصت­های سرمایه گذاری جدید می باشد. آینده نگاری به شرکت ها کمک می کند تا بینشی برای تفسیر نیروهای پیچیده پیشران تغییر، حمایت از روند تصمیم گیری و به کار گیری فرصتها را اتخاذ کنند.

آینده ­نگاری در سازمان­ها به روش­هاي مختلفي صورت مي‌گيرد كه بستگي به اندازه سازمان، استقلال يا سطح ادراكي محيطي، تجربه در برنامه‌ريزي، و صنعتي كه سازمان در آن فعاليت مي‌كند، تفاوت دارد.

در تحلیل عوامل شکل دهنده همواره علاقه وافری به اتخاذ روشهای علمی برای پیش بینی آینده وجود دارد، اما این مدل فقط مکتب آینده پژوهی کلاسیک و ساده ترین نحوه برخورد با آینده است. آینده پژوهی ترکیبی از علم و هنر است، که به منظور حفظ خلاقیت، باید از محصور شدن در مدلهای پیچیده ریاضی و آماری اجتناب نمود.

همه مکاتب آینده‌نگاری سه حوزه را دربردارند:

• تحلیل گذشته و حال

آینده متکی است بر آنچه مردم هستند و آنچه تاریخ آنها را ساخته است. رویکردهای آینده شناسی به درجات مختلف مبتنی بر روند هستند.

• نقشه های ذی نفعان

آینده ای که مردم می سازند وابسته به نقشه هایی است که امروز به طور صریح یا ضمنی ترسیم می کنند و بینشی است که از آینده می پذیرند. آینده نگاری مستلزم ملاحظه تصاویری از آینده است که ذینفعان گوناگون ترسیم کرده اند.

• در نظر گرفتن عوامل محیطی

عواملی هستند که در کنترل اجتماع نیستند، این عوامل عبارتند از: پیشرفتهای فناورانه، شرایط اقلیم (آب و هوا)، کنش های اجتماع های رقیب (راهبردهای تولید کنندگان فراسوی مرزها، تقاضای مصرف کنندگان خارجی) در شکل ذیل چارچوب مفهومی آینده نگاری ترسیم شده است.